Column Broadcast Magazine – De strepen van Cruijff

Deze ochtend heb ik de nieuwsbrief van merkenbureau Chiever voor mijn neus. Ik raad het aan. Het is interessant, kleurrijk en ’s lands bekendste merkenman Bas Kist heeft naast verstand van zaken een prettige pen.

Ik lees dat Adidas een gevoelige nederlaag heeft geleden. Op 19 juni jl. bepaalde het Europese Gerecht dat de merkregistratie van Adidas, bestaande uit de drie verticale zwarte strepen, ongeldig is. Zo! Heftig. Maar het klinkt rampzaliger dan het is. Het is niet zo dat de strepen van Adidas nu ‘vogelvrij zijn’. Adidas heeft nog steeds een heleboel geldige merkregistraties waarin de drie-streep te zien is en daarmee ruim voldoende munitie om profiteurs het leven zuur te maken, aldus Kist. Zijn conclusie is dat Adidas het gewoon niet goed heeft aangepakt, men heeft domweg een verkeerde registratie verricht.

You win some, you lose some, zou je denken, merkenland ligt ook in de gewone wereld. Maar een dergelijke nederlaag lijden door een aanwijsbare fout, dat zal niet straffeloos zijn. Nadat de beslissing van het Europese Gerecht bij het betreffende merkenbureau de fax was uitgerold, heeft een batterijtje merkgemachtigden het vast heel warm gekregen. En wat te doen met een te warm batterijtje? Onmiddellijke verwijdering uit het apparaat.

De zaak tegen de Europese registratie van het merk van Adidas was in gang gezet door een bedrijf dat met zijn producten ‘graag dicht tegen de Adidas-strepen aankruipt.

Dat doet mij denken aan de strepen van wijlen Johan Cruijff (God hebbe zijn ziel). Johan Cruijff had nog wel eens een akkefietje (ze moesten hem ook altijd hebben) met deze en gene, waaronder ook met Adidas. In 2014 had Adidas een advocaat op hem afgestuurd met de sommatie onmiddellijk te stoppen met verkoop van replica’s van zijn WK- shirt 1974.

Hoe zat dat ook alweer? Cruijff weigerde in 1974 het Nederlands elftalshirt van Adidas te dragen. Hij wilde best fungeren als rennende reclamezuil, maar dan wel graag beplakt met zijn eigen merk. Maar ja, dan moest er wel in plaats van de ‘drie strepen’ van Adidas een ander logo verzonnen worden. Dat zal me een creatieve worsteling geweest zijn. Maar ja, Cruijff was goed in ingewikkelde dingen simpel maken. Zo ook hier. Even kijken, drie strepen mag dus niet. Weet je wat, we halen er gewoon een streepje af. Voilà, een origineel logo van twee strepen.

Cruijff had – behoudens dat streepje minder – dus weinig zijn best gedaan om hiervan af te wijken. Van de ontelbare mogelijkheden die uit het creatieve brein kunnen ontspruiten, koos Cruijff nu juist voor nagenoeg dezelfde strepen. Waarom? Gebrek aan fantasie, gemakzucht of wilde hij misschien stiekem toch een beetje meeliften op het ijzersterke Adidasmerk?

Cruijff zelf zag het probleem niet. Over de boze brief van Adidas schreef Cruijff destijds in zijn column: ‘Ik begrijp daar weinig van. Dat shirt is gemaakt om juist géén reclame voor Adidas te maken. Die twee strepen horen bij mij, (…) zijn onderdeel van mijn identiteit. Hopelijk waait het over.’

Hij was er klaar mee. En dacht het in zijn column af te doen. Maar weet u wat de titel van de column was? Je gelooft het bijna niet, die luidde: ‘Snel een streep eronder’. Oei, niet doen hoor! Want – zo leert een snelle rekensom – twee strepen met ééntje eronder, dat maakt toch echt weer drie. Simpel.

Sander Dikhoff
Dikhoff Van Dongen Advocaten