Lang, heel lang geleden waren Sinterklaas en Zwarte Piet bij ons thuis. Sinterklaas vond ik een behoorlijk ontoegankelijk type. Bars en autoritair. Achteraf denk ik, het was de ongeschoren opa van Ivo Opstelten. Maar goed, gelukkig was Zwarte Piet erbij om het allemaal een beetje relaxed te houden. Zwarte Piet was vrijgevig, sympathiek, empathisch, grappig en energiek. Een verademing. Toegegeven, hij had een zak voor stoute kinderen, maar voor je daar in kon belanden, moesten toch eerst al die cadeaus eruit en tegen die tijd was alles alweer vergeten en vergeven.
Kortom, ikzelf heb geen enkele negatieve associatie met Zwarte Piet. En tot niet zo lang geleden was ik in de naïeve veronderstelling dat ook anderen er geen aanstoot aan nemen. Een vriend van mij – zwarte man pur sang – presenteerde bijvoorbeeld meerdere jaren voor AT5 de Amsterdamse intocht van Sinterklaas. Met heel veel Zwarte Pieten.
Ook dit jaar mag de intocht met Zwarte Piet. De Raad van State oordeelde deze week dat burgemeester Van der Laan bij het afgeven van de vergunning helemaal niet gaat over de vraag of Zwarte Piet ‘een negatieve stereotypering is van de zwarte man’, zoals de Rechtbank eerder oordeelde.
De cruciale vraag of Zwarte Piet racistisch is, staat juridisch nog open. Dat het een lastige kwestie is blijkt wel uit het feit dat aan de ene kant ‘de figuur Zwarte Piet als donkere metgezel van Sinterklaas’, als Unesco Immaterieel Erfgoed wordt bestempeld en aan de andere kant de VN “niet kan begrijpen waarom Nederlanders niet inzien dat dit een stap terug is naar de slavernij”.
Er komt natuurlijk nog een rechtszaak. Ik schat in dat de rechter Zwarte Piet niet zal verbieden. En toch is Zwarte Piet inmiddels onhoudbaar. Op zich merkwaardig, want ik schat in dat de meerderheid Zwarte Piet wel wil houden. En het fenomeen dat democratie heet zegt dat de meeste stemmen gelden. Maar is dat bevredigend? Nee, als een aantal mensen er zwaar aanstoot aan neemt, laat het dan gaan. Je kunt mij niet wijsmaken dat een sprookjesfiguur je zoveel waard is. Of je moet toegeven dat je PVV stemt en bang bent dat ‘hunnie’ het land overnemen.